18 referentes sexodisidentes da loita LGBTIQ+

🔻Sylvia Rivera (1951-2002)

Protagonista central nos disturbios do Stonewall Inn aquela noite de 28 de xuño de 1969. Dixo a mítica frase: "Non me quero perder nin un intre disto. É a revolución!". Foi co-fundadora do "GLF (Gay Liberation Front)", da "GAA (Gay Activists Alliance)" e do colectivo "STAR (Street Transvestite Action Revolutionaries").

🔻Eduardo Blanco Amor (1897-1979)

En 1933 coñece a Federico García Lorca en Madrid e en 1959, no exilio, publica "A Esmorga". Coa súa obra fotográfica e narrativa comprometidas senta as bases do activismo LGBT galego dos anos 70 e 80.

🔻Marsha P. Johson (1945-1992) 

Protagonista fundamental a noite do 28X no Stonewall Inn. Xunto con Sylvia Rivera tamén foi co-fundadora do colectivo "STAR (Street Transvestite Action Revolutionaries)". Participou na organización ACT UP. En xullo de 1992, despois dun Orgullo, foi asasinada e o seu corpo apareceu no río Hudson (nunca se investigou a súa morte).

🔻Sonia Rescalvo Zafra (1946-1991)

Transexual asasinada por un grupo de neonazis no parque da Ciudadela no ano 1991 (distrito de Ciutat Vella, Barcelona). A comezos dos 90 o asasinato de Sonia encheu portadas e telexornais, este terríbel asasinato puxo no foco a transexualidade. A realidade das persoas trans deixou de ser invisíbel pra os medios.

🔻Gisberta Salce Junior (1961-2006)

Transexual brasileña salvaxemente asasinada en Portugal no ano 2006. Foi violada en grupo, asasinada e botada a un pozo. Este brutal suceso revolucionou o activismo LGBT portugués e as conciencias do país veciño.

🔻Mark Ashton (1960-1987) 

Foi activista gai do PCGB (Partido Comunista de Gran Bretaña) e fundou o famoso colectivo "Lesbians and Gays Support the Miners (LGSM)". Era unha organización LGBT de solidariedade obreira cuxo obxectivo era apoiar aos mineiros na folga de 1984 e 1985 en Gran Bretaña.

🔻 Martha Shelley (1943)

Activista lésbica que tivo un papel central no 28X do Stonewall Inn. Nos meses posteriores funda xunto a Michael Brown, Jerry Hoose e Jim Owles a organización "Gay Liberation Front (GLF)". A finais dos 60 crea o programa de radio "Lesbian Nation". E en 1970 lanza "Ameaza Violeta", un dos primeiros comités de lésbicas radicais dos EEUU.

🔻 Larry Kramer (1935)

En 1980 funda "Gay Men's Health Crisis (GMHC) e en 1987 crea a organización "AIDS Coalition to Unleash Power (ACT UP)". 

🔻 Pedro Lemebel (1952-2015)

Activista marica pioneiro na noita LGBT en Chile. En 1987, xunto a Francisco Casas, funda o dúo artístico "Las Yeguas del Apocalipsis", un proxecto de performance drag queen antifascista e antiimperialista. Realizan intervencións artísticas en multitude de actos políticos. En 1996 publica "Loco afán: crónicas de sidario" e no 2001 sáe á luz a súa primeira novela "Tengo miedo torero".

🔻 Lohana Berkins (1965-2016)

No ano 1994 fundou a "Asociación de Loita pola Identidade Travesti e Transexual (ALITT)". En 2008 liderou a creación da "Cooperativa Textil Nadia Echazú", a primeira escola cooperativa pra travestis e transexuais de Arxentina. En 2010 conformou a "Fronte Nacional pola Lei de Identidade de Xénero". Esta lei pioneira en América Latina foi finalmente aprobada polo parlamento arxentino o 9 de maio de 2012.

🔻 Anne Kronenberg (1954)

Activista lésbica. Foi a directora de campaña de Harvey Milk e a artífice de relanzar a campaña de Milk na búsqueda dun asento na Xunta de Supervisores en 1977 en San Francisco. O seu traballo como axitadora, dinamizadora e coordenadora de equipos de traballo LGBT foi central pra o nacemento do movemento LGBT en California. Foi directora do Consello de Xustiza Criminal da Alcaldía de San Francisco no período 1991-1994. Posteriormente, en 1998 comezou a presidir a Xunta de Supervisores de San Francisco.

🔻 José Pérez Ocaña. "Ocaña" (1947-1983)

Anarquista andaluz. Performer gai. Drag queen. Pintor. Foi mítica a súa actuación nas Xornadas Libertarias Internacionais da CNT no 1977 en Barcelona. Realizou dúcias de performances polas Ramblas de Barcelona, cadros e esculturas. É un dos fundadores do movemento LGBT catalán.

🔻 Stormé DeLarverie (1920-2014)

Activista lesbiana pioneira en empregar o término “butch”. Afrodescendente. Performer drag king. Actuou varias veces no Teatro Apollo de Harlem. A noite do 28X no Stonewall Inn sufriu un porrazo na cabeza e despois foi trasladada ao furgón policial. Dixo a mítica frase: “Por que non facedes algo?”. Foi membra da Asociación de Veteranos de Stonewall. Nos anos 80 e 90 traballou como porteiras en varios bares de lesbianas de Nova Iorque. Fomentou a autodefensa lésbica nas rúas. Foi bautizada como a “Rosa Parks da comunidade LGBT”.

🔻 Miss Major Griffin-Gracy (1940)

Activista trans e negra que estivo no bar Stonewall Inn a noite dos disturbios. Foi detida e partíronlle a mandíbula na comisaría aquel 28 de xuño de 1969. A raíz de diversas montaxes policiais estivo cinco anos na cadea. En 1978 comezou a traballar nun banco de alimentos local e axudaba a mulleres trans sen teito ou que estaban na cadea. En 2003 participa de xeito moi activo en San Francisco no  “Proxecto de Xustiza TGI (TGIJP)”, organización que traballa contra os abusos aos dereitos humans das personas trans e intersex, especialmente os das mulleres trans negras que se atopan nas cadeas e en centros de detención de California.

🔻 Craig L. Rodwell (1940-1993)

Activista gai. Foi parella de Harvey Milk en 1962 e no 1966 súmase a unha campaña da organización LGBT “Mattachine” nun bar do barrio neoiorquino Greenwich Village para protestar polo dictame da Autoridade de Licores do Estado de Nova Iorque na que se prohibe a venda de alcohol ás persoas LGBT. Será en 1967 cando funde a ”Oscar Wilde Memorial Bookshop”, a primeira libraría LGBT dos EEUU.  Nese mesmo ano involúcrase na organización gai “Homophile Youth Movement in Neighborhoods (HYMN)”. 

🔻 Brenda Howard (1946-2005)

Activista bisexual. Participou nas mobilizacións contra a guerra de Vietnam e nas organizacións “Gay Liberation Front (GLF)” e “Gay Activists Alliance” (GAA). O 28 de xuño de 1970, no 1º aniversario da revolta do Stonewall, co-organizou o “The Christopher Street Liberation Day”, ou o que é o mesmo, a primeira marcha do Orgullo. Partiron dende o bar Stonewall Inn até Central Park. En 1987 colaborou na formación de “New York Area Bisexual Network (NYABN)”, das primeiras redes de activistas bisexuais  dos EEUU. No ano 1989 formou parte do “The Bisexual Political Action Committee (BiPAC)”. Un grupo político creado en 1989. En 1993, nun hito sen precendentes, conseguiu meter a “B” no manifesto e marcha do Orgullo de Washington.

🔻 Shangay Lily (1963-2016)

Activista marica. Escritor. Actor. Pioneiro da cultura drag queen no estado español. Nos 90 colaborou na organización do mítico "Shangay Tea Dance", das primeiras festas LGBT que existían por aquel entón. Participou na primeira etapa da revista-fanzine "Shangay Express", primeira publicación gai de balde de tirada estatal. Shangay Lily foi dos primeiros en amosar abertamente a súa homosexualidade na tele, concretamente en programas como "Esta noche, sexo" (Antena 3, 1994) ou "Esta noche cruzamos el Mississippi" (Telecinco, 1994). Escribiu, dirixiu e protagonizou a película "Santa Miguel de Molina" (2005), unha ácida denuncia sobre a apatía da comunidade gai e a indiferenza das persoas LGBT hacia as referentes históricas da loita sexodisidente. En outubro de 2007 estrea a súa obra de teatro "Burgayses", unha sátira do aburguesamento da élite gai. No 2016 publícase o seu último libro: "Adiós, Chueca: memorias del gaypitalismo. La creación de la marca gay".

🔻 La Otxoa (1947)

Primeiro drag queen do estado español. Foi detido en varias ocasións nos anos 60 pola aplicación da "Lei de Vagos e Maleantes". En 1979, nas festas da Semana Grande de Bilbao, cantou "Libérate", considerado nos anos 80 o himno do activismo LGBT.